१४ मंसिर २०८०, बिहीबार

Nov 30, 2023

स्टीलका थाल, ग्यालेन (प्लाष्टिकको जर्किन),गिलास, कचौरा,चम्चाहरुलाई बाजा मानेर बजाउन थालेको ६ महिना नबित्दै रनवीर बरालले साँच्चिकै बाजा बजाउन सिके । गाउँतिर उनलाइ सहनाइ बजाउने मान्छे ( सहनाइ बादक) भनेर सबैले चिन्छन् । सहनाइ लगायत बाँसुरी,सारङी समेत बजाउँछन् । गाडी चलाउने सीप समेत सिकी सकेका छन् । गाउँको एक उदाहरणीय युवा हुन् उनी । जुनसुकै श्रम गर्नपनि पछि पर्दैनन् ।

Advertisement

गाउँमै न्यू जल्पाली पञ्चेबाजा समूह बनाएका छन् । उक्त समूहको संस्थापक नाइके हुन् उनी । समुहमा १५ जना युवाहरु छन् । सुरुमा पञ्चेबाजा सेट खरिद गर्नको लागि समूहका १५ जना साथीहरुले १०/१० हजार उठाएका रहेछन् । यो समूहले कुनै कार्यक्रममा बाजा बजाउन जान प¥यो भने समय र दूरी अनुसार २० देखि ४० हजार रुपैयाँसम्म लिने रनवीरले सुनाए । सहनाइ बजाउनका लागि मात्र पनि उनको माग हुने रहेछ । सहनाइमात्र बजाएमा उनले बढीमा १० हजार रुपैयाँसम्म पाउँदा रहेछन् । यो बाजा समुहले सात लाख जतिको आर्थिक कोष जम्मा गरेको रहेछ । कोषबाट मिर्गौला पीडितहरु र दुःखमा परेकाहरुलाई आर्थिक सहयोग गरेको कुरा रनवीरले बताए ।

पूर्वखोला गाउँपालिका वडा नं. २ जल्पा मैदान गाउँमा २५ वर्ष अघि जन्मिएका उनी, चन्द्रिसरा र बोमबहादुर बरालका जेठा सन्तान हुन् । पाल्पा सदरमुकाम तानसेनदेखि ३७ किलोमीटर पूर्वी–दक्षिणमा जल्पा बजार पर्छ । जल्पा बजारदेखि ३ किलोमीटर पूर्वी–दक्षिणमा मैदान गाउँ पर्छ । गाउँमा ८५ घरधूरी मगरजातिको घना बस्ती छ । मैदान गाउँबाट चुलीडाँडा,हात्तीलेक तथा हिमश्रृखलाहरु अवलोकन गर्न सकिन्छ । बाख्रा बेचेर,बचत कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने अनि अम्रिसो र तेजपात बिक्रीबाट समेत गाउँमा मनग्य आम्दानी भएको छ । निम्तो गरेको कार्यक्रम बाहेक आफ्नो चालचलन एवम् रीतिरिवाज,देउसी भैलो, होलीमा पैसाबिना बाजा बजाएर गाउँलेहरुलाइ रमाइलो गराउने रनवीरले जानकारी गराए ।

अहिलेसम्म बाजा समूह नवलपरासी ,पाल्पा,गुल्मी ,रुपन्देही लगायतका जिल्लाहरुमा बाजा बजाउन पुगिसकेका रहेछन् । जल्पाको गहनाको रूपमा परिचित, यो बाजा समूह गठनका लागि रनवीरको योगदानलाई कसैले भुल्न सक्दैनन् । सहनाइ बजाउँदै हिड्नेक्रममा आउने दुःखका कुरा सुनाउँदै रनवीर भन्छन्–मादल जस्तो पालो गर्न नि मिल्दैन । सुरु गरेपछि कार्यक्रम सम्पन्न नहुँदासम्म घाँटी दुखेपनि,सन्चो नभएपनि बजाउनै पर्ने हुन्छ । पर्छ । नबुझेका मान्छेले मगर भएरपनि दमाइ दाइले जस्तै बजाउने भनेर जिस्काउँछन् । बाल्यकालमा बाबाले जौ, निगालाको पिपिरी बनाइदिन्थे । त्यस्तै बजाएर अहिले यो सहनाइ बजाउने उत्प्रेरणा मिल्यो ।

रनवीरको मन पढाइमा खुबै जान्थ्यो रे । तर समय र घरायसी परिस्थितिले उनको पढाईलाई गन्तव्यमा पुग्न दिएन । कक्षा ८ सम्म मैदानको कमला आधारभूत विद्यालयमा पढेका उनले कक्षा ९ र १० पूरा गर्न शम्भु मावि जल्पामा पुगे । उनी १० वर्षको हुँदा नै उनका बाबालाई प्यारालाइसिस भएको रहेछ । आमाले घर खर्च र छोराछोरी पढाउन बाख्रा,कुखुरा पाल्ने,रक्सी बनाउने कुरा रनवीरले सुनाए । आमाले बाबाको स्याहार,सन्तानको लालनपालन गर्दा दिनको भोक र रातको निंद बिर्सिन्थिन् । भाइबहिनी स–साना ,घरको जोहो र रोजिरोटीका लागि काम गर्न रनवीर नजिकैको बजार आर्यभन्ज्याङ साहुको घरमा दुई वर्ष काम गर्न उतै बसे । त्यतिबेला सामान लोड,अनलोड ,घरको काम सबै गर्दारहेछन् ।

सोही समयमा उनले ब्यापारिक भाषा र काम बुझेका रहेछन् । आफूले काम गर्ने ठाउँबाट सामान खरिद गर्दै मैदानको आफ्नै घरमा सामान बेच्न सुरु गरे । भाइबहिनी ठूला हुँदै गए । काममा सघाउ पुग्यो । अहिले रनवीरले गाउँमै चाउमीन उद्योग चलाउँछन । जल्पा ढोलीमाराको बस्याल स्टोर्समा सघाउँछन् ।

भविष्यमा रनवीरले आफ्नो जीवनलाई गीत,संगीतमा समर्पण गर्ने रहर बुनेका छन् । पक्षघात भएका बाबा,बुढीआमा र भाइबहिनीका बिहेदान गरिदिने जिम्मेवारी बोकेका उनी, आफ्नो फुर्सदिलो समयमा बाजा बजाउने र सामाजिक सेवा गर्दै आएका छन् । गाउँमा रनवीर भनेपछि नचिन्ने को होला र ? सबैका प्रिय रनवीरले बजाएको सहनाइबाट प्रभावित भएर पाल्पा आएकी दोहोरी गायिका अस्मिता डल्लाकोटीले आफ्नो विहेमा सहनाइ बजाउन निम्तो दिएकी रहेछिन् ।

प्रतिकृया दिनुहोस्

Flash News

लुम्बिनीमा छाडा चौपायाको व्यवस्थापन गर्न कोष र नगरपालिकाविच सहकार्य बौद्व शिक्षाबाट विश्वमा शान्ति फैलाउन सकिन्छ : प्रदेश प्रमुख शेरचन हरियाली प्रबर्द्धनमा नमस्ते एकेडेमी भूकम्प प्रभावितलाई दोस्रो किस्ताको रकम दिन ढिलाइ गरिँदैन : गृहमन्त्री आम्दा अस्पतालमा सुत्केरी मृत्यु प्रकरण : ३ दिनदेखि शव अस्पतालको गेटमा बाग्लुङका कांग्रेसका क्षेत्रीय सभापति पक्राउ, आरोप- मापसे गरी प्रहरीमाथी कुटपिट एमालेमा फर्किए नेकपा एसका बैतडी इन्चार्ज र अध्यक्ष, बैतडीमा एस रित्तिएको एमाले दावी नक्कली शरणार्थी प्रकरणमा जवाफी बहस जारी, खाँणलाइ थुनामुक्त गर्न माग रविको राजनीतिक प्रतिवेदन – प्रदेश भ्रष्टाचारको केन्द्र र कार्यकर्ता भर्तीकेन्द्र बन्याे, विकल्प सोच्नुपर्छ आगो ताप्ने क्रममा जलेर मृत्यु विपिनका बाआमा भन्छन्– समाचार हेर्दै रात बित्छ सुनको मूल्य स्थिर बढ्दै छ सामुदायिक विद्यालयप्रति आकर्षण इजरायल र हमासबीचको युद्धविराम थप १ दिन लम्ब्याइयो कोप–२८ मा भाग लिन प्रधानमन्त्री प्रचण्ड दुबईमा एमालेको मध्य पहाडी लोकमार्ग पद यात्रा सुरू (फाेटाेफिचर) चिनियाँ बालबालिकामा निमोनियाको प्रकोप ‘आउटब्रेक’, भारतमा महामारी रोक्न तयारी सुरू इजरायली जेलमा यौन दुर्व्यवहार हुने गरेको मुक्त कैदीहरुको दाबी प्रथम केपीओली कप टि २० : रोहित र सन्दीपको टिम भिड्दै दक्षिण एसियामै पहिलोपटक लमजुङमा समलिंगी विवाह दर्ता