भारत पुर्याइएका २४ बालबालिकाको बेलहिया नाकाबाट उद्धार

भैरहवा । बाराकी अन्दाजी १२ वर्षिय बालिका हिना (नाम परिवर्तित) आमासँग रिसाएर भारत भागिन् । आमासँग भएको सामान्य विवादमा भारत पुगेकी हिनाको भाग्य राम्रो रहेकोले उनी भारतीय बाल कल्याणद्वारा सञ्चालित बाल आश्रममा पुगिन् । र त्यहाँबाट उद्धार गरिएर अहिले नेपाले पुगेकी छिन् । नवलपुरका १६ वर्षिय भरत (नाम परिवर्तित) भने कसैसँग रिसाएर हैन अभिभावककै चाहना अनुसार भारत कामको खोजीमा पसेका थिए । लकडाउनकै बीचमा उनि सहित १८ जना बालकहरु कामको खोजीमा ठुठिबारी नाकाबाट भारत छिरेका थिए ।

भारत छिरेका कतिपयका बाबुआमाले बाध्यताबस पठाएका थिए भने कति जना त बिद्यालय बन्द रहेकोले काम गर्न जाने थिए । यिनिहरुको भाग्य राम्रो थियो १९ जनाकै उद्धार भएर अहिले नेपाल फिर्ता भएका छन् । भाग्य राम्रो भएका बालबालिकाहरुको उद्दार भए पनि सबै जनाको भाग्य यति राम्रो हुँदैन । कतिपय नेपाली बालबालिकाहरु होटल लगायतमा तल्लो दर्जाको काम पाए पनि अधिकांशको भने अङ्ग निकाल्नको लागि भारत लैजाने गरिएको प्रहरीको भनाई छ ।

‘बालबालिका भए पनि यिनिहरुको मृगौला राम्रै हुन्छ, आँखा राम्रै हुन्छ ।’ उद्धारकर्ताको भनाई थियो । अङ्ग निकाले पछि पनि बालबालिकालाई त्यत्तिकै छोडिन्न उनिहरुलाई ‘बेगर माफिया’को जिम्मा लगाएर आजिवन भिख माग्ने बनाउने गरिएको छ । यस अर्थमा पनि उद्धार गरिएको बालबालिकाको भाग्य राम्रो भनिएको हो । यस्तै राम्रो भाग्य भएका नेपालबाट बिभिन्न बहानामा भारत पु¥याईएका २४ जना बालबालिकाको उद्धार गरी नेपाल फिर्ता ल्याइएको छ ।

दिल्लीमा रहेको नेपाली दूतावास, दिल्ली प्रहरी, दिल्ली महिला आयोगको सहयोगमा ती बालबालिकाको उद्दार गरी मंगलबार रुपन्देहीको बेलहिया नाकाबाट नेपाल ल्याइएको हो ।
उद्धार गरिएकामध्ये १९ जना बालकलाई असोज ११ गते नवलपरासीको ठूटीबारी नाकाबाट ४ जना नेपाली एजेन्टहरुले रोजगारीका लागि भन्दै दिल्ली लैजाने क्रममा भारत उत्तर प्रदेशको गाजियावादबाट उद्दार गरिएको थियो । उनिहरु मध्ये अधिकांश अभिभावककै सहमतिमा भारत काम गर्न गएको बुझिएको छ । ४ जना बालिकालाई करिब तीन महिना अघि कानपुर र हरियाणाबाट आफन्त नेपाल संस्थाले उद्धार गरेर आश्रममा राखेको थियो । अर्का एक जना बालकलाई ५ महिना अघि उद्धार गरी गाजियाबादको आश्रममा राखिएको थियो ।

पूर्वि नवलपरासीका १८ जना बालकहरुलाई ठूटिबारी नाका हँुदै एउटै बसमा भारत गएको देखेपछि कसैले आफन्त नेपाल भन्ने संस्थालाई फोनबाट बालबालिका बारे जानकारी दिएको थियो । सोही जानकारीको आधारमा उक्त बस पछ्याउदै जादा १९ जना बालकहरुको उद्धार गरिएको आफन्त नेपालका रेस्क्यू अफिसर नविन जोशीले जानकारी दिए । ‘जानकारी आए पछि पिछा गर्दै गयौ र उत्तर प्रदेश तथा दिल्लीको सीमामा उनिहरुलाई बसबाट ओर्लिने क्रममा नियन्त्रणमा लिईएको हो ।’ जोशीले भने ।

भारतीय प्रहरी, भारतीय बाल कल्याण समिति र आफन्त नेपालको सहयोगमा उद्दार गरिएका बालबालिकालाई सलाम बालक ट्रष्टमा राखिएको थियो । उनिहरु संग आवश्यक सोधपुछ र अभिभावक बारे जानकारी लिई सकेपछि उनिहरुलाई भारतमा रहेको नेपाली दूतावासका समन्यवयमा नेपाल ल्याईएको हो । भारतीय प्रहरीको सहयोगमा पिछा गरी गाँजियावादबाट १९ जना बालकलाई उद्धार गरेका गरिएको दिल्लीमा रहेको नेपाली दूतावासको काउन्सुलर समेत रहेका नेपाल प्रहरीका बरिष्ठ प्रहरी उपरीक्षक (एसएसपी) प्रकाश अधिकारीले जानकारी दिए । उनले सोही आश्रममा ५ महिना देखी रहेका अन्य एक जनालाई पनिसँगै नेपाल ल्याइएको बताए । उनले बेचविखनको क्रममा पक्राउ परेको ४ जना नेपालीलाई थप अनुसन्धानको लागि भारतीय प्रहरीको जिम्मा लगााइएको जनाए ।

पक्राउ पर्नेहरु अनुसन्धानकै क्रममा रहेकोले उनिहरुको नाम भने प्रहरीले बताउन मानेन । पक्राउ पर्नेहरु मध्ये १ जना महिला र ३ जना पुरुष रहेका छन् । यस्तै भारतमै रहेका अन्य ४ जना बालबालिका गरि जम्मा २४ जनाको उद्धार गरिएको छ । उद्धार गरिएका बालबालिकाहरु महिला तथा बालबालिका मन्त्रालयका प्रतिनिधिहरुलाई जिम्मा लगाइएको छ । मन्त्रालयको मानव बेचविखन शाखाकी प्रमुख सहसचिव गोमादेवी ढकालले केही बालबालिकाको बेलहिया नाकाबाटै आफन्तको जिम्मा लगाइएको र केहीलाई रुपन्देही प्रहरीमार्फत र बाँकीलाई नवलपुर प्रहरी कार्यालयमा लगेर आफन्तको जिम्मा लगाइने बताइन् ।

उद्धार गरिएकामध्ये १८ जना बालकहरु नवलपुर जिल्लाका हुन् । यस्तै १ जना दाङ र अर्का बालक सुर्खेतका रहकेका छन् । यस्तै ४ बालिका मध्ये २ जना बाराका हुन् भने १ जना रुपन्देही र अर्की पर्वतकी हुन् । उनीहरुको उमेर १२ देखि १७ वर्षसम्म रहेको छ ।