गुल्मीको मुसिकोटमा विपन्न परिवारका छोराछोरी यसरी बन्दै छन् इन्जिनीयर

गुल्मी । ईन्जिनियरिङ्ग पढ्नका लागि पहाडी जिल्ला गुल्मीबाट बुटवल काठमाडौं लगायतका ठूला शहरमा जानु पर्ने र लाखौं रुपैयाँ खर्च गर्नु पर्ने बाध्यता थियो । आर्थिक रुपले सम्पन्न परिवारले उक्त बाध्यत्मक अवस्थामा पनि शहर पसेर अध्ययन गर्ने अवसर पाउथे भने गरिव तथा विपन्न परिवारका लागि ईन्जिनीयरिङ पढ्ने कुरा आकाशको फल जस्तै थियो ।

अवसरबाट बन्चित भएका गरिव तथा विपन्न परिवारका लागि ठूलो अवसर सिर्जना गरेको छ सरकारले ल्याएको एक पालिका एक प्राविधिक शिक्षा कार्यक्रमले । सरकारको नीति अनुसार गुल्मीका अन्य पालिकाले कृषि प्राविधिक शिक्षा रोजे भने मुसिकोट नगरपालिकाले विश्व बजारमा बिक्न सक्ने सिविल ईन्जिनियरिङ्ग विषय रोज्यो र सरकारबाट सम्बन्धन पनि पायो। वडा नम्बर ७ को वामीटक्सारस्थित महेन्द्र आदर्श नमुना माविले प्राविधिकतर्फ ईन्जिनीयरिङ कक्षा सञ्चालन गर्न पाउने अनुमती पाएको छ । उक्त विद्यालयका प्रधानध्यापक देविराम शर्माले प्राविधिक कक्षा सञ्चालनपछिको घटना सुनाउँदै भने –‘मुसिकोट वडा नम्वर २ दरबारटोलका लक्ष्मण परियारको आर्थिक अवस्था निकै कमजोर छ । उनको आमासहित ४ जनाको परिवारलाई विहान बेलुकीको चुलो जलाउनै हम्मेहम्मे छ । छिमेकी जिल्ला गल्कोट नगरपालिका ११ रिर्घाकी प्रियाङका थापाको परिवारको अवस्था पनि उस्तै छ । यस्ता तमाम परिवारका छोराछोरीहरुले लाखौ खर्च गरेर ईन्जिनियर पढ्ने कुरा कल्पना भन्दा बाहिरको कुरा थियो। तर एक पालिका एक प्राविधिक शिक्षा कार्यक्रमले उनीहरुको सपनालाई साकार बनाउँदै छ ।

विद्यालय आफैले व्यवस्थापन गरी प्राविधिक शिक्षातर्फका विद्यार्थीका लागि आवासको समेत व्यवस्था गरिएको प्राधानाध्यापक शर्मा बताउँछन् । ईन्जिनियरिङ्ग पढ्नका लागि पाहडी जिल्ला गुल्मीबाट बुटवल काठमाडौं लगायतका ठूला शहरमा जानु पर्ने र लाखौं रुपैयाँ खर्च गर्नु पर्ने बाध्यता गाउँमै सञ्चालन गरिएको प्राविधिक शिक्षाले अन्यत गरेको छ । ग्रामिण भेगसम्म गरिव तथा विपन्न परिवारका छोराछोरीहरुलाई ईन्जिनियर बनाउने सरकारको लक्ष्य प्रभावकारी बनेको शर्माले दाबी गरे । प्राविधिक शिक्षाको आकर्षणले गर्दा छिमेकी जिल्ला बाग्लुसम्मका बिध्यार्थी विद्यालयमा भर्ना हुन थालेका छन् । बाग्लुङ्गको बडिगाड गाउँपालिका र गल्कोट नगरपालिकासम्मका त्यस विद्यालयमा शिविल ईन्जिनियरिङ्ग पढ्न आउने गर्दछन् । स्वेश तथा विदेशमा समेत प्राविधिक शिक्षापछि रोजगारीका अवसर हुनेहुँदा ईन्जिनीयरिङ विषय अध्ययनका लागि आएको त्यहाँका विद्यार्थीहरुको प्रतिक्रिया पाउन सकिन्छ ।

विद्यालयका प्रशिक्षक ईन्जिनियर प्रविण अर्यालय भन्छन ‘प्राईभेटमा पढने हो भने ईन्जिनीयर बन्न १२ , १४ लाखसम्म खर्च हुने गर्दछ । शुल्क तिरेर सरकारी अस्पतालमै पढ्दा पनि ५, ६ लाख भन्दा पढी खर्च हुन्छ । यसरी स्थानीय तहमै पढ्न पाउनु ठूलो अवसर हो ।’

संघीय सरकारबाट सम्बोधन भई पालिका भित्र शिविल ईन्जिनियरिङ्ग र वडा नम्वर ४ भुवचिदीस्थित त्रिभुवन माविमा कम्युटर ईन्जिनियरिङ्ग अध्यापन हुँदै आएको छ । नगरका शिक्षा शाखा प्रमुख प्रकाश नेपालीले बताए । मुसिकोटा प्रमुख प्रशासकिय अधिकृत विनोद कुँवरले भने महेन्द्र आदर्श नमुना माविमा सिविल ईन्जिनियरिङ्ग अध्यानको तयारीका क्रममा एक करोड लागतको भौतिक पुर्वधार निर्माण गरिएको छ । शैक्षिक ब्यवस्थापनका लागि ५० लाख र शिक्षकहरुको प्रोत्साहनका लागि थप २ लाख उपलब्ध गराईएको छ । त्यस्तै कक्षा ११ र १२ का विद्यार्थीलाई ओजेटी गर्न प्रतिब्यक्ति १५ हजारका दरले दिइएकोछ । उनले नगरपालिकाले मात्रै सञ्चालन गरेको त्रिभुवन माविको कम्युटर ईन्जिनीयर पढाईका लागि सुरुमा ५० लाख र पछि एक जना शिक्षकलाई मासिक ३० हजारका दरले तलव उपलब्ध गराईएको र उत्साहजनक वातवरणमा विद्यार्थीहरुले अध्ययन गरिरहेको दाबी गरे ।

अहिले निःशुल्क पढाईएका यी दुवै पजषय प्रभावकारी बनेको नगरपालिका प्रमुख जिवलाल खरेल ( जिवन) ले दाबी गर्छन् । नगरपालिकाले शैक्षिक विकासमा अन्य विभिन्न कार्यक्रम समेत गरेर विपन्न वर्ग सम्म शिक्षाको पहुँच र गुणस्तर सुधारमा पहल गरिररहेको बताए । गरिवका छोरा छोरीले ईन्जिनियरिङ्ग र डाक्टर पढ्न पाउनु खुशीको कुरा भएको उनले उल्लेख गरे ।

मुसिकोट नगरपालिकामा देखिएको यो उत्साहमा संघ सरकारले आवसिय सुविधासहितको प्राविधिक शिक्षाका लागि ध्यान जावस भन्ने यहाँ स्थानीयले आशा गरेका छन् । तत्कालिन मेयर सोमनाथ सापकोटाले आर्थिक वर्ष २०७६/७७ मा शिविल ईन्जिनियरिका लागि ५० लाख र २०७७/०७८ मा कम्प्युटर ईन्जिनियरिङ्गका लागि ५० लाख बजेट छुट्याएर सुरु गरेका थिए । हाल नगरपालिकाले शिक्षकका लागि मासिक ३० हजार तलब सुविधा थप गरेको छ ।