नयाँगाउँमा फस्टाउँदै विष्णुमणीको कालिज फार्म

दाङ । तुलसीपुर उपमहानगरपालिका ६ का विष्णुमणी आचार्यले करिब ३३ वर्ष सरकारी जीवनमा समय बिताए । जागिरबाट बिदा भएपछि उनलाई ३/४ महिना समय बिताउन धेरै गाह्रो भयो । लामो समय जागिरे जीवनमा समय बिताएका उनलाई के गरौँ, कसो गरौँ, भन्ने लाग्यो । कुनै ब्यापार व्यवसाय गर्दा डुब्ने हो की ? भन्दै मनमा कुरा खेलिरहेका बेलामा एक दिन उनले मोबाइलबाट युट्युबमा भिडिओ हेर्दै जाँदा कालिज पालन गरेको भिडिओ देखे । अनि उनलाई कालिज साह्रै मन परेपछि उनले व्यवसायिक रुपमा गत वर्षदेखि पाल्न शुरु गरेको बताए ।

उनले तुलसीपुर उपमहानगरपालिका १० नयाँगाउँमा एक बिगाहा जमिन भाडामा लिएर यो व्यवसाय शुरु गरेका छन् । उनका अनुसार शुरुमा करिब ६ सय कालिजका बच्चाहरू ल्याएर शुरु गरेका थिए । उनले भने, ‘फ्रान्स र बेल्जियमबाट अण्डाहरू ल्याएर उत्पादन गरेका कालिजका बच्चाहरू शुरुमा ल्याएको थिए । शुरु शुरुमा अलि गाह्रो पनि भयो । नयाँ व्यवसाय भएका कारणले गर्दा केही बच्चाहरू मरेर पनि गए । करिब साढे ५ सय कालिज बचेका थिए । ति मध्य अहिले करिब एक सय वटा मात्र कालिज बाँकी रहेको र अरु सबै बिक्री भएका छन् । बेचेकाहरू पनि किन्न आइरहन्छन् । मैले बेचेको छैन् ।’

उनका अनुसार पछिल्लो समय जिल्लामा मात्र नभइ बाहिरबाट पनि कालिजको माग एकदमै बढि रहेको छ । अहिले उनले करिब डेढ महिनाका साढे ७ सय कालिजहरू हुर्काइ रहेका छन् । यी कालिजहरू उनले आफैले उत्पादन गरेका हुन् । उनले बच्चा उत्पादनको लागि ह्याचरी मेसिन पनि ल्याएका छन् । उनले भने, ‘शुरुका कुनै पनि व्यवसाय गर्दा अनुभवव चाहिन्छ । मैले युट्युबमा भिडिओ देखेर रहर लागेर शुरु गरे । शुरुमा केही बच्चाहरू पनि मरे । यही बच्चा उत्पादन गर्न लाग्दा करिब २५ सय अण्डाहरू पनि खेर गए । अहिले अनुभव बटुल्दै छु । सबै कुरा सिक्दै गएपछि थाहा हुँदोरहेछ ।’

आफूले अहिले करिब ९ सय जति कालिजका बच्चाहरू उत्पादन गरेकोमा करिब साढे ७ सय बच्चाहरू हुर्काईरहेको समेत उनले बताए । उनका अनुसार कालिजहरूले अण्डा माघदेखि असारसम्म मात्र दिने गर्दछन् । उनले भने, ‘केही कालिजले पुसदेखि नै अण्डा दिने गरेका थिए । तर, यिनीहरूले अण्डा दिने समय भनेको माघ देखि असार सम्म मात्र रहेको छ । एउटा कालिजले कम्ति ७० वटा सम्म अण्डा दिन्छ ।’

उनले शुरुमा एउटा कालिजलाई २५ सयका दरले बिक्री गर्दै आएका थिए । एउटा कालिज एक केजी देखि कम्तिमा २ केजीसम्म हुने समेत उनले बताए । आफूले शुरुमा २५ सयका दरले आधा जति बेचेको र पछि मूल्य घटेपछि २ हजारका दरले बिक्री गरेको समेत उनको भनाइ छ । उनले भने, ‘अहिले २ हजार मूल्य रहेको छ । अझै यो मूल्य घटाउन पर्छ, जस्तो मलाई लागेको छ । दाना आफै उत्पादन गरेर यसको खर्च कम गरेर मूल्य घटाउनु पर्छ । सबैले खान सक्ने मूल्य बनाउने सोचमा रहेको छु ।’ शुरुबाट बच्चा किनेर यो व्यवसाय शुरु गरेको भएयता पनि उनले करिब ३ हजार बच्चा उत्पादन गर्ने ह्याचरी मेसिन ल्याएर आफै उत्पादन गर्दै आएका छन् । २४ दिनसम्म मेसिनमा अण्डाहरू राखेपछि बच्चाहरू उत्पादन हुने समेत उनको भनाइ छ ।

आचार्यका अनुसार कालिजमा कुखुराहरूमा जस्तो रोग नदेखिने भएयता पनि यी एक आपसमा लडेर मर्ने गर्दछन् । एक आपसमा ठुङा ठुङ गरेपछि मार्नको लागि २ मिनेट लगाउँदैनन् । उनले खोरमा रातो कपडा लगाएर हामी पस्दा पनि ठूला कालिजहरू आक्रमण गर्ने गरेको समेत बताए । कालिज धेरै आक्रामक हुने भएकाले पोथीले भालेलाई पनि आक्रमण गर्ने गरेको उनको भनाइ छ ।

उनका अनुसार एक महिनाका बच्चालाई ३ पटक रानीखेत र कम्बारो भन्ने भ्याक्सिन दिइन्छ । रोग नदेखिने भएयता पनि लाखौँको लगानी गरेर पालेका कालिजहरूलाई सुरक्षित राख्नको लागि भ्याक्सिन दिने गरेको उनको भनाइ छ । उनले शुरुमा यो व्यवसाय गर्दा देखि अहिलेसम्म करिब ३० लाख लगानी लागेको समेत बताए । उनका अनुसार पहिलो लटका कालिजबाट राम्रो आम्दानी भएको थियो ।

उनले ३३ वर्षसम्म जागिर गरेको भन्दै व्यवसायिक रुपमा थालेको कालिज पालनबाट निकै आनन्द मिलेको बताए । उनले भने, ‘मेरो जागिर स्थानीय तह तिरको थियो । नेताहरूको दबाब र समय पनि त्यस्तै थियो । त्यो भएर अवकाश हुन मन लाग्यो । अहिले यो पेसाबाट नै आनन्दित भएको छु । रमाइलोसँग कालिजसँग खेलेर दिन बितिरहेको छ ।’ उनले बजार क्षेत्रमा कसैले जिउँदो वा मासु मागेमा त्यही मूल्यमा घरसम्म लगेर दिने गरेका छन् ।