बुटवल । देशकै गौरवको आयोजनाको रुपमा रहेको रुपन्देहीको भैरहवास्थित गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल चर्चामा छ । अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको स्तरोन्नती र उडानका लागि निर्माणाधिन विमानले यस क्षेत्रमा मात्र नभई देशकै आवागमनमा उत्साह जगाउँदै आएको छ । अन्तर्राष्ट्रिय स्तर र उडानको निर्माण भइरँदा सोही विमान स्थलमा पहिल्यैदेखि रहेको पुरानो, घरेलु विमानस्थल भने ओझेलमा परेको छ । सरकार र नागरिक उड्डयनप्राधिकरणको ध्यान अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलतर्फ केन्द्रीत भइरहेको बेला वर्षौदेखि घरेलु उडान भरिरहेको भैरहवा विमानस्थलको अवस्थाबारे खासै चिन्ता र चासो देखिएको छैन ।

प्राधिकरण, सरकार, सरोकारवाला लगाएतले ध्यान नदिँदा आन्तरिक विमानस्थलको अवस्था र उडानका विषयहरु ओझेलमा परेको गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल नागरिक उड्डयन कार्यालय, सिद्धार्थनगरका निमित्त महाप्रबन्धक प्रेमनाथ ठाकुर बताउँछन् । त्रिभुवन अन्तरराष्ट्रिय विमानस्थलको ‘वैकल्पिक’ मानिने भैरहवा विमानस्थलको ट्रमिनल भवन ‘जीर्ण’ बनेको छ । नयाँ विमानस्थल निर्माण भइरहँदा पुरानोको अवस्थाप्रति खासै चासो नदिँदा पुरानो संरचनाहरु ‘जिर्ण’बनेको ठाकुरको भनाई छ ।

ट्रमिनल भवनको मर्मत सम्हार नहुँदा वर्षायाममा पानी चुँहिने र धेरै यात्रु हुँदा थेग्न सक्ने अवस्था नरहेको उनी बताउँछन् । ‘हामीले ट्रमिनल भवन पुरानो हुँदा समस्या झेल्दै आएका छौं । उनले भने, भवनको मर्मत सम्हार नहुँदा वर्षा याममा पानी चुहिने समस्या छ । ट्रमिनल भवन सानो र प्यासेन्जरहरु धेरै हुँदा थेग्न सक्ने अवस्था छैन् ।’ उनले ट्रमिनल भवन सानो हुँदा र कोरोना महामारीले भौतिक दुरी कायम गर्नुपर्दा प्यासेन्जरहरु अट्न नसक्ने बताए ।

ठाकुरले ट्रमिनल भवन ममर्त सम्हार गर्न प्राधिकरणका महानिर्देशकलाई पत्राचार गरेको र मर्मत सम्हार कार्य अगाडी बढाउन टेन्डर आव्हान भएपनि संरचनाहरुको मर्मत कार्य भने अगाडी नबढेको बताए । निर्माण कार्य सुरु भए अबको ५/६ महिनासम्ममा मर्मत सम्हारको काम सकिने उनको भनाई छ । ‘ट्रमिनल भवनमर्मत सम्हारको विषयलाई लिएर मैले प्राधिकरणका महानिर्देशकलाई पत्राचार गरे । कोरोना महामारीले आर्थिक अभाव छ । त्यसको वापजुत पनि महानिर्देशक ज्यूले टेन्डर आव्हान गर्नु भएको छ । उनले भने, अब तत्कालकाम अगाडि बढ्छ भन्ने हाम्रो विश्वास छ । काम सुरु भएअबको ५–६ महिनामा कार्यसम्पन्न हुन्छ ।’

घरेलु विमानस्थलको जहाज पार्किङ एरीया साघुँरो हुँदा पार्किङमा समस्याहुने गरेको छ । घरेलुतर्फ दैनिक ४ वटा मात्रै विमान पार्किङ गर्न मिल्ने भएपनि ७ वटासम्म जहाज पार्किङ गर्नु पर्ने बाध्यता रहेको ठाकुरले बताए । त्यतिमात्रै होइन, आगमन क्षेत्र पनि साघुँरो हुँदा सर्वसाधारणले सास्ती व्यहोर्नु परेको उनको भनाई । ठाकुरका अनुसार विमानस्थलमा कम्तिमा ४ वटा विमान पार्किङको लागि क्षेत्रफल थपिए समस्या हट्न सक्छ । उनी भन्छन्, ‘विमानस्थलमा जहाज पार्किङ एरीया साघुँरो छ । दैनिक ४ वटामात्रै विमान पार्किङ गर्न मिल्ने अवस्था भएपनि हामि बल्लतल्ल ७ वटासम्म पार्किङ गर्ने गरेका छौं । उडानहरु थपिदैँ पार्किङको लागि हम्मेहम्मे परेको छ ।’उक्त विमानस्थलबाट यति एअरलाइन्स, सौर्य एअरलाइन्स, श्री एअरलाइन्स, बुद्ध एअर गरि दैनिक डेढ दर्जन उडान सञ्चालन भइरहेको ठाकुरको भनाई छ ।

विमानस्थलमा हेलिप्याड नहुँदा पनि सर्वसाधारणले सास्ती खेप्नु परेको छ । आपतकालिन अवस्थाका लागि समेत हवाई जहाजलाई पार्किङ गर्ने ठाउँ नहुँदा सास्ती खेप्नु परेको उड्डयन कार्यालय, सिद्धार्थनगरका निमित्त महाप्रबन्धक ठाकुरले बताए । उनले तत्कालको लागिकम्तिमा ४ वटा हेलिप्याड आवश्यक रहेको बताउँछन् ।

विमानस्थलमा जनशक्तिको पनि अभावरहेको उनी बताउँछन् । उडान र यात्रुको संख्या बढ्दा विमानस्थलमा कार्यरत जनशक्तिले थेग्न सक्ने अवस्था नरहेको ठाकुरको भनाई छ । हाल विमानस्थलमा १६/१७जनामात्रै कर्मचारी रहेका छन् ।

त्यस्तै गाडी पार्किङ स्थल पनि सानो हुँदा समस्या थपिएको छ । विमानस्थलमा कर्मचारीका लागि व्यवस्थित चमेना गृह नहुँदा समस्या झेल्दै आएको ठाकुर बताउँछन् । ‘विमानस्थलमा हेलिप्याड, जनशक्ति, गाडी पार्किङको अभाव पनि उत्तिकै छ । हामिसँग आपतकालिन अवस्थाको लागि हेलिप्याड छैन्, नीजि सवारी साधन पार्क गर्न ठाउँ साघुँरो छ । कर्मचारी पनि थोरै छौं, जनशक्तिको अभाव छ ।’

अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको विमानस्थलको निर्माण भइरहेको बेला घरेलु विमानस्थल ओझेलमा पर्नु दुःखद् रहेको उनको भनाई छ । उनले विमानस्थल मर्मत सम्हार नभए झन सास्ती खेप्नुपर्ने अवस्था आउने बताउँदै सरोकारवालाले विशेष ध्यान दिनुपर्ने बताए ।

अन्तर्राष्ट्रिय विमान स्थल निर्माण भइरहँदा र पछि उडान सुरु हुँदा घरेलु विमान स्थल पनि सोही अनुसार व्यवस्थापन गर्नुपर्ने देखिन्छ । किनकी अन्तर्राष्ट्रिय उडान हुने क्षेत्र राम्रो र व्यवस्थित भएर मात्रै हुँदैन । घरेलु विमानस्थलको अव्यवस्थित र पुराना संरचनाले अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा नेपालको छवि बिगार्ने छ । तसर्थ अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको विमान स्थल निर्माण भइरहँदा घरेलु विमान स्थलको पनि मर्मत, स्तरोन्नती र व्यवस्थापनमा जोड दिन आवश्यक देखिन्छ ।